Dat het klimaat verandert, is geen nieuws. Ook de acties die ondernomen worden door bedrijven, burgers en overheid worden (terecht) in de spotlight gezet. Eén van de manieren waarmee de publieke sector druk bezig is als het gaat om verduurzaming zijn groene obligaties. Wat deze precies inhouden? Ons nieuwe talent Bart Bosch, legt het je uit. Naast Bart hebben we ook andere nieuwe talenten aangesloten. Lees in deze nieuwsbrief meer over de laatste ontwikkelingen.
Groene obligaties
Het is inmiddels vrijwel niet meer te ontkennen dat het klimaat mondiaal aan het veranderen is. De afgelopen twee zomers in Nederland (extreme droogte zomer 2018 en hitterecord 2019) zijn hier een maar al te goed voorbeeld van. Gelukkig is de bevolking zich steeds meer bewust van het feit dat er in de wereld nodig iets moet veranderen, willen wij het leven zoals wij het kennen ook voor onze (klein)kinderen mogelijk maken en houden. Dit stopt niet bij de bevolking, maar werkt natuurlijk door tot de diverse lagen overheden, welke immers verkozen worden door de bevolking. De publieke sector is druk met verduurzamen, onder andere door het uitbrengen van groene obligaties.
Wat zijn groene obligaties?
Wanneer een overheid of bedrijf geld nodig heeft om te kunnen investeren, hebben zij de mogelijkheid om een obligatie uit te geven. Een obligatie is eenvoudig gezegd een lening die in kleinere stukken is geknipt. Deze stukken kunnen gekocht worden door investeerders. De investeerder (obligatiehouder) heeft daarmee een deel van de lening gefinancierd en krijgt hier een vergoeding (in de vorm van rente) voor. In principe is een groene obligatie hetzelfde als een reguliere obligatie, wel moet hier de kanttekening bij gemaakt worden dat groene obligaties over het algemeen lange termijnfinancieringen betreffen. Het voornaamste verschil tussen een groene en een reguliere obligatie is het feit dat de investeerder bij een groene obligatie weet dat het geld van de lening geinvesteerd wordt in het stimuleren en optimaliseren van verduurzaming.
Groene obligaties en gemeenten
De BNG heeft voor het eerst in 2014 groene obligaties uitgegeven. Hierdoor is het mogelijk voor Nederlandse gemeenten om op deze manier een 'groene' financiering te krijgen. De eerste uitgifte was een groot succes. De waarde van de totale uitgifte was 500 miljoen euro, binnen anderhalf uur was er echter al ingetekend voor 1 miljard euro. Investeerders in groene obligaties hebben tot doel verduurzaming, zij willen daarom helder hebben waar het geld dat zij uitlenen voor gebruikt zal worden. Daaromtrent zijn er twee soorten financieringen mogelijk:
Projectfinanciering Bij een projectfinanciering is er duidelijk een tegenprestatie van de instantie die het geld leent. Bijvoorbeeld het bouwen van een park voor zonnepanelen of een duurzame nieuwbouwwijk. Hier is het duidelijk voor de investeerder waar het geld voor gebruikt wordt.
Balansfinanciering (totaalfinanciering) De balansfinanciering wordt veelal gebruikt door gemeenten. Dit wil zeggen dat het totaal van de leningen wordt gebruikt om het toaal van het bezit te financieren. Er is hierbij geen aanwijsbaar doel waar een lening voor gebruikt wordt. Om te voorkomen dat gemeenten aan de ene kant een groene financiering hebben, terwijl ze anderzijds een financiering aantrekken voor de bouw van een kolencentrale, wordt er gekeken naar de totale mate van duurzaamheid van de gemeente. Er wordt als het ware een balans opgemaakt, hiermee is sprake van balansfinanciering.
De verdeling van de opbrengsten van groene obligaties aan gemeenten wordt gedaan aan de hand van de duurzaamheidsmonitor van Telos. Deze monitor geeft op basis van een aantal criteria (Global Goals) een cijfer aan de mate van duurzaamheid van een gemeente. Niet elke gemeente is met elkaar te vergelijken. Zo kan er sprake zijn van een overwegend stedelijke gemeente of juist overwegend plattelandsgemeente, deze kunnen beiden enorm verschillen als het gaat om duurzaamheid. Om dit verschil op te vangen wordt er gebruiik gemaakt van categorieën. Binnen deze categorieën kunnen telkens de beste vijftien aanspraak maken op een financiering uit de opbrengst van een groene obligatie. Inmiddels heeft de BNG ook in beperkte mate 'groene' projectfinancieringen verstrekt. Bijvoorbeeld voor het plaatsen van zonnepanelen, het bouwen van duurzame nieuwbouwwijken en het aanleggen van innovatieve warmtenetten.
De kosten
Over het algemeen zullen de groene obligaties geen rentevoordeel of -nadeel opleveren. Het rentepercentage zal gemiddeld genomen rond het percentage van een reguliere obligatie liggen, zo bleek uit Kamervragen omtrent groene obligaties d.d. 17-01-2019, waar de minister uitleg geeft over de uitgifte van groene obligaties.
Een hoger rentepercentage dadn een reguliere obligatie kan ontstaan doordat er op de financiële markten beperk wordt gehandeld in deze groene obligaties (= iliquide markt). Om de beperkte handel (wat een risico is voor de investeerder) in deze obligatie te vergoeden kan er in het rentepercentage een opslag zitten. Hierdoor kunnen de rentekosten hoger worden dan bij reguliere obligaties. Echter is ook een scenario mogelijk waarbij de rentekosten lager uitpakken. Door de sterke vraag van investeerders naar duurzame investeringsmogelijkheden, kan er een lager rentepercentage voor een groene obligatie betaald worden. Dit komt simpelweg door de marktwerking, waarbij er meer aanbod van vermogen dan vraag naar vermogen is. Dit zal een drukkend effect hebben op de rentekosten.
Waarom groene obligaties?
Op het eerste oog lijken er weinig voordelen te zitten aan de mogelijkheid voor gemeenten om groene financieringsmogelijkheden aan te grijpen, doordat de kosten op een gelijkwaardig niveau liggen met reguliere financieringsmogelijkheden. Toch is het weldegelijk voor gemeenten aantrekkelijk om te kiezen voor groene financieringsmogelijkheden. Hiermee laten ze zien bewust bezig te zijn met duurzaamheid. Daarnaast blijkt uit de forse overtekeningen bij uitgifte van groene obligaties dat het makkelijker is om vermogen te krijgen uit groene obligaties dan bij reguliere obligaties. De bereidheid van investeerders om vermogen beschikbaar te stellen kan, afhankelijk van de staat van de economie, een groot voordeel zijn. Daarbij heeft de BNG aangegeven dat duurzaamheid één van haar kernwaarden is en als doel heeft duurzaamheid ook bij haar klanten te stimuleren. Gemeenten zullen dus, met het oog op de toekomst, in zekere zin gedwongen worden meer aandacht te schenken aan de activiteiten die zij ondernemen in het kader van verduurzaming van de gemeente. Ten slotte is, zoals in de inleiding vermeld, het electoraat zich steeds meer bewust van de gevolgen van de huidige leefstijl en -wijze met als gevolg dat zij langzamerhand steeds meer naar duurzame standpunten schuift. Dit zal de druk op gemeenteraden om actief/actiever te verduurzamen vergroten.
Kortom: het voordeel van groene obligaties lijkt op het eerste oog niet direct financieel zichtbaar, het voordeel is duidelijker te vinden op politiek en organisatorisch vlak. Er is geen ontkomen meer aan, ook gemeenten en overheden moeten verduurzamen!
Benieuwd hoe uw gemeente scoort op het gebied van duurzaamheid? Raadpleeg de website van Telos om het rapport te downloaden.
Nieuwe talenten
Manou Derksen Juridisch medewerker
Manou werkt sinds augustus bij Talent voor de gemeente. Manou combineert haar werkzaamheden als juridisch medewerker met het behalen van haar Associate Degree tot Juridisch Medewerker aan de HAN.
Bart Bosch Financieel adviseur
Bart is sinds juli aangesloten bij Talent voor de gemeente. Bij gemeenten zal Bart aan de slag gaan als financieel adviseur. Naast zijn dagelijkse bezigheden volgt Bart de financiële markten op de voet en is hij druk bezig met het schrijven van blogs over groene obligaties.
Nieuwe trainingsdata bekend
Talent voor de gemeente is begonnen met het aanbieden van trainingen onder andere op het gebied van financiën, BBV en planning & control. Voor een actueel overzicht van onze trainingen en bijbehorende trainingsdata kun je kijken op https://talentvoordegemeente.nl/trainingen en meld je aan!
Bijna klaar met jouw studie?
Wij zijn continu op zoek naar nieuwe talenten die zich aan willen sluiten bij Talent voor de gemeente. Ben jij of ken jij iemand in de afrondende fase van een economische/ bedrijfskundige opleiding met een passie voor ondernemen en een hoge mate van maatschappelijke betrokkenheid?
Comments